10 najważniejszych książek qeerowo-feministycznych 2013 roku
Rok 2013 był świetnym rokiem pod względem nowych czytelniczych pozycji queerowych i/lub feministycznych. Prezentujemy te najciekawsze wg portalu Autostraddle.
10. „How poetry saved my life” – Amber Dawn
Amber Dawn, łącząc formę pamiętnika z językiem poezji, opisuje swoje doświadczenia związane z pisarstwem, przetrwaniem, pracą w sex-biznesie oraz te wynikające z bycia zdeklarowaną lesbijką.
W swoim wywiadzie z Ali, Dawn mówi:
„Wiele pamiętników utrzymuje chronologiczne ramy czasowe – rozpoczynając od momentu przebudzenia się autora czy autorki, poprzez opis osobistych rozterek, aż po końcowe rozważania. Moim zdaniem ta tradycyjna forma pamiętników jest zdecydowanie zbyt uporządkowana dla uchwycenia większości naszego życia, zwłaszcza jeśli nasze życie nie pokrywa się z tym promowanym przez mainstream. Nie miałam też w sobie wystarczająco dużo siły emocjonalnej, aby chronologicznie opisywać wspomnienia związane z prostytucją czy przetrwaniem. W poezji odnalazłam język piękna i dynamiki, który wykorzystałam do tego, aby wydobyć z siebie najwrażliwsze myśli i najboleśniejsze doświadczenia. Czytając i pisząc poezję zawsze czułam się bezpieczna. Poezja jest najbliższa mojej duszy.”
9. „The summer we got free” – Mia McKenzie
„The summer we got free” to bezprecedensowa, oscylująca na granicy fantazji i realizmu, queerowa historia o dojrzewaniu. Uhonorowana nagrodą Lambda Literary Award dla debiutanckich powieści fikcyjnych. Co więcej, doceniona przez Moyę Bailey.
W recenzji dla Lambda Literary, Dawn Robinson pisze:
„Nie myśl, że zdradzę ci wszystkie szczegóły tak wielowymiarowej, skomplikowanej i absorbującej powieści w tej zwięzłej recenzji – żadnych spoilerów. Niemniej muszę zadać ci kilka pytań. Czy interesuje cię powieść, która zawiera jednocześnie krytykę społeczeństwa, opowieść o duchach, tajemnicze morderstwo oraz queerową historię miłosną? Jeśli tak, czy dodatkowym atutem byłby dla ciebie doskonały, przewrotnie jednolity styl pisarski oraz język powieści, w całej swej prostocie boleśnie cierpki, ostry, skrupulatny, o cięciach prostych i efektownych z dokładnością lasera? Dla mnie również. Jestem nim zachwycona.
Wreszcie, gdy odkryjesz, że autorką jest piekielnie inteligentna, czarna, homoseksualna kobieta, która dzieli się swoimi odkryciami, opisując zaściankowość i skandale ze zręcznością żonglerki, czy będziesz wyczekiwać w kolejce, aby zdobyć egzemplarz tej książki? Tak myślałam.”
8. „Nevada” – Imogen Binnie
„Nevada” to powieść o tym, co może się wydarzyć kiedy pracujesz w antykwariacie, kochasz swój rower bardziej niż swoją dziewczynę, pijesz może odrobię za dużo i ćpasz (choć dożylnie tylko estrogeny), a także zrywasz ze swoją dziewczyną tylko po to, by móc w spokoju zwiedzić cały kraj.
W wywiadzie z Danem Fishbaciemk z Emily Books, Binnie mówi:
„Szczególnie w przypadku „Nevady” skupiłam się na tym, jakimi rodzajami historii o kobietach transseksualnych jesteśmy karmieni (a co za tym idzie – które przekazujemy dalej) i na tym, jak niewiele mają one wspólnego z rzeczywistym doświadczeniem zarówno moim, jak i moich przyjaciół i przyjaciółek. Powieść ta opiera się więc przede wszystkim na pomyśle opowiedzenia innej historii. Postanowiłam napisać książkę, którą zwyczajnie sama chciałabym przeczytać. Tak więc, w pewnym sensie, powieść ta nie była pisana z myślą o czytelnikach. Napisałam ją ze świadomością (i prawdziwą wściekłością wobec) nużącej powtarzalności narracji dotyczących transseksualizmu”.
7. „Bi: Notes for a Bisexual Revolution” – Shiri Eisner
Eisner opisuje „Bi” jako swój głos w dyskursie dotyczącym radykalnej polityki biseksualizmu. Autorka buduje przekrojowy obraz feminizmu, polityki transseksualnej oraz rasistowskiej – i to nie tylko dlatego, że sama jest czarną transseksualistką.
A.J. Walkley nazywa tę książkę „pozycją zdecydowanie obowiązkową” i pisze:
„Badania, które Eisner przeprowadziła podczas pisania tej książki, są klarowne i wyczerpujące, dzięki czemu otrzymaliśmy nie tylko doskonały i pełny przegląd ruchów biseksualnych kształtujących się na przestrzeni lat – łącznie z całą paletą perspektyw – ale też proste pomysły na zrewolucjonizowanie biseksualizmu. W rozdziałach poświęconych biseksualizmowi, monoseksualizmowi i bifobii, przywilejom, feminizmowi, kobietom i mężczyznom, transseksualizmowi, radykalizacji oraz nazwanemu przez Eisner „ruchowi GGGG”, (Gay-Gay-Gay-Gay movement) czytelnik i czytelniczka zapoznaje się z głównymi kwestiami, które miały wpływ na biseksualizm dawniej oraz tymi, które kształtują tę orientację współcześnie”.
6. „One Hundred Apocalypses and Other Apocalypses” – Lucy Corin
Eksperymentalny zbiór stu krótkich historii o końcu świata autorstwa Lucy Corin otrzymał najwyższą nagrodę od The Rumpus oraz LA Review Books.
W wywiadzie dla The Rumpus, Corin mówi:
„Zdecydowałam, że chcę napisać opowiadanie apokaliptyczne, jednak im dłużej się nad nim zastanawiałam, tym jaśniej zdawałam sobie sprawę z tego, że niemożliwe jest dla mnie wybranie jednej wizji końca świata. Postanowiłam więc nie wybierać.
Interesowały mnie szybkie i możliwie częste rozpoczynanie i kończenie każdej z historii, gdyż właśnie w ten sposób wizja apokaliptyczna rodzi się w świecie wyobrażeń danej kultury. Nie ma możliwości, aby ktoś żyjący w tej kulturze nie zdawał sobie sprawy z tego, jak bardzo ludzie to kochają. Uwielbiamy wręcz snuć domysły o końcu świata. Zaczęłam więc spisywać kolejno interesujące mnie wizje apokaliptyczne zrodzone w ludzkiej fantazji”.
5. „Excluded: Making Feminist and Queer Movements More Inclusive” – Julia Serano
Julia Serano, autorka „Whipping Girl”, w swojej najnowszej książce przedstawia sposoby zwalczania seksizmu przez ruchy homoseksualne i feministyczne oraz ich podejście do kwestii płci społeczno-kulturowej i seksualności.
W wywiadzie dla Persephone Magazine, Serano mówi:
„Oczywiście, wszystkie formy seksizmu i marginalizacji różnią się od siebie. Nie mam zamiaru scalać ich w jedno ani też nadawać im jednakowego znaczenia. Jednak przyjrzawszy się im bliżej, łatwo zauważyć pewne analogie – chodzi o metody, jakimi seksizm i wykluczenie są wprowadzane w życie oraz sposób, w jaki zmarginalizowane grupy na owe „zabiegi” reagują. Zamiast ubiegać się po prostu o stopniowe włączanie po kolei każdej wykluczonej grupy (tak, jak zrobiłam to w przypadku „Whipping Girl” oraz jak wiele innych osób robiło przede mną), podjęłam próbę sięgnięcia do samego źródła, po to by pokazać, skąd biorą się tendencje do kreowania podwójnych standardów i hierarchii oraz w jaki sposób uczymy się je rozpoznawać i z nimi walczyć. Celem tej książki było także wskazanie sposobów redukowania wykluczeń i marginalizacji na wszystkich poziomach ich występowania, wychodząc tym samym poza mainstream dotyczący jedynie heteroseksualnych mężczyzn, ale też nie ograniczając się do naszych własnych społeczności i ruchów homoseksualnych i feministycznych”.
4. „Blue is the warmest color” – Julie Maroh
Od momentu, w którym film „Życie Adeli” zachwycił jurorów i jurorki festiwalu w Cannes, publika nie przestaje o nim mówić, nie szczędząc mu także słów krytyki, dotyczącej między innymi zbyt rozbudowanych scen seksu lesbijskiego. Wersja filmowa jest jednak adaptacją naprawdę uroczego komiksu, w którym narracja snuta jest ze znacznie bardziej feministycznego punktu widzenia niż zostało to ujęte w filmie.
W recenzji dla Slate, June Thomas pisze:
„Maroh, która zajęła się tworzeniem komiksów mając 19 lat, doskonale radzi sobie z obrazowaniem ekscytacji, terroru i obsesji, jakie wiążą się z młodzieńczą miłością. Świetnie pokazuje szał w jaki popadają młodzi ludzie, lawirując nieustannie między skrajnymi emocjami. Wersja komiksowa zawiera też porywające sceny seksu. […]
„Blue is the warmest color” to smutna historia o stracie i złamanym sercu, jednak sam obraz miłości Emmy i Clementine porywa i elektryzuje. W jednej ze scen Emma opowiada rozemocjonowanej Clementine historię swojego coming-out’u oraz opisuje związek ze swoją dziewczyną, Sabine”.
3. „My education” – Susan Choi
Najnowsza powieść autorstwa laureatki nagrody Pulitzera, Susan Choi, opowiada o byłej studentce, która nawiązuje romans z żoną swojego profesora, a następnie wspomina ów romans po piętnastu latach.
Pisząc do New York Times’a, Emily Cooke użyła wobec tej powieści określenia „elegancko napisana” i dodała:
„Choi wzięła na poważnie miłość cielesną między dwiema kobietami, które określają siebie jako hetero. Mimo że spora ilość świetnych powieści minionego stulecia podejmuje temat miłości gejowskiej, to tak naprawdę nie ma w literaturze realistycznego opisu biseksualizmu. Regina nie myśli o sobie jako lesbijce czy biseksualistce i nie zważa na płeć swojej nowej kochanki. W przypadku tak intensywnego i głębokiego uczucia indywidualizm ukochanej osoby może przysłonić wszelkie kategorie, którym dotychczas podlegała – i Regina mogłaby przysiąc, że jej uczucia wobec Marty są <<tak specyficzne, że nie można porównywać ich do romansu innych kobiet czy w ogóle innych istot ludzkich>>”.
2. „Hild” – Nicola Griffith
Osadzona w bezlitosnej rzeczywistości XVII-wiecznej Wielkiej Brytanii, „Hild” opowiada o presakralnych czasach świętej Hildy z Whitby, dziewczyny, która ukrywając swą płeć pod męskim przebraniem, jest niezastąpionym towarzystwem dla bezlitosnego króla – do pewnego czasu… Nie można nie kochać Nicoli Griffith – jest autorką feministycznej powieści science-fiction pt. „Ammonite” oraz trzymającego w napięciu thrillera i romansu lesbijskiego w jednym, zatytułowanego „The Blue Place”. Ponadto na swoim blogu świetnie tłumaczy, dlaczego dobry seks w literaturze ma naprawdę duże znaczenie i dlaczego Hild jest (bi)seksualna.
W wywiadzie dla Nervous Breakdown, Griffith mówi:
„Epickość tej historii dostrzegalna jest na wielu płaszczyznach – wojny, dynastie, zemsta, przyjaźń, walki na tle religijnym, seks, ryzyko, przyjemność – ale nie znajdziesz w tej powieści zdania typu <<tymczasem tysiące mil stąd, z punktu widzenia bohaterki, o której istnieniu zapomnieliście…>>. Hild pojawia się w każdej scenie”.
1. „The Feminist Porn Book” – pod red. Tristany Taormino
Wydaje się, jakby istniała od lat, może dlatego, że od lat jej brakowało! Zapełniła dziurę we współczesnym pisarstwie feministycznym, dziurę tak ogromną, że prawie odczuwam zgorszenie, żartując na temat zapełniania dziur.
Feministki i feminiści takie i tacy jak Susie Bright, Candida Royalle, Betty Dodson, Nina Hartley, Dylan Ryan, Jiz Lee, April Flores, związane/i ze środowiskiem akademickim lub przemysłem pornograficznym, mówią o tym, jakie miejsce zajmuje pornografia feministyczna oraz jakie miejsce zajmować powinna.
W wywiadzie dla Salon, Taormino mówi:
„Jednym z czynników, które stanowiły bodziec do napisania tej książki, jest fakt istnienia pewnego założenia, według którego istnieje tylko jeden rodzaj pornografii, pisany przez duże ‘P’. Wyobrażenie to propagowane jest między innymi przez szereg feministek i feministów opowiadających się przeciwko pornografii. W rzeczywistości istnieje cały szereg odmian pornografii pisanych przez małe ‚p’ i to na tej różnorodności właśnie powinniśmy się skupić. Nie ma jednego, klarownego podziału na pornografię głównego nurtu i pornografię niezależną, czy też na pornografię mainstreamową i feministyczną, ponieważ istnieją zarówno feministki i feminiści pracujące/y w pornografii mainstreamowej, jak i niezależnej. Tak samo jak w przypadku pracownic i pracowników niebędących feministkami i feministami, a pracujących w głównym nurcie porno i odwrotnie”.
—————————-
Książki te nie zostały przetłumaczone na język polski, jednak w większości wydania anglojęzyczne są dostępne w sprzedaży internetowej.
Tłumaczenie: Patrycja Masłowska
