Serafin: Więcej kobiet w indyjskich służbach
Indyjski rząd przyjął rozwiązanie, aby 1/3 stanowisk w delhijskiej policji zarezerwować dla kobiet. Jest to jego najnowsza odpowiedź na szokujące statystyki przemocy seksualnej w stolicy.
Potrzeba większej reprezentacji kobiet nie jest nowa, lecz rosła już od tragicznych wydarzeń z 16 grudnia 2012 roku, gdy w wyniku gwałtu zbiorowego ze szczególnym okrucieństwem życie straciła 23-letnia obywatelka Indii oraz jej towarzysz. Zdarzenie to obiegło cały świat, a w różnych stolicach, w tym Delhi zaczęto organizować Marsze Oburzonych.
Według danych ujawnionych przez National Crime Records Bureau (NCRB) liczba przestępstw tego rodzaju w Indiach wzrasta z roku na rok, w 2012 – zgłoszono 24,923 przypadków, zaś w 2013 było ich już 33,707.
W statystykach niechlubne miejsce zajmuje stolica – Delhi, gdzie raportowane są średnio 4 gwałty dziennie na 92 w całym kraju. Jednakże jest to jedynie liczba zgłoszonych i zarejestrowanych przez władze przypadków. Kilka stanów indyjskich próbowało oszacować odsetek niezarejestrowanych przypadków przestępstw o charakterze napaści seksualnej. Większość z wyników uzyskanych przez nie utrzymywała się na poziomie 60%, co pokazuje skalę zjawiska i otwiera drzwi do międzynarodowej debaty na temat rozwiązań i środków, jakie powinny zostać podjęte.
Jednym z nich było rozszerzenie definicji „gwałtu” zmianą 2 lutego 2013 w Indyjskim Kodeksie Karnym o przypadki gwałtów na osobach tej samej płci i podwyższenie wieku karalności obcowania płciowego z osobą nieletnią do lat 18. Wyższy standard ochrony prawnej miało zapewniać, zdaniem władz, szczegółowe ujęcie w §375 czynności, które są bezpośrednio związane z napaścią na tle seksualnym, a do tej pory pozostawały poza zakresem tego przepisu. Mimo reformy tzw. gwałt małżeński wciąż nie został uznany za zbrodnię, a pokrzywdzony/a może jedynie korzystać z ochrony na podstawie art. 498a o przemocy domowej (Ktokolwiek, będąc mężem lub krewnym męża kobiety, naraża tę kobietę na okrucieństwo będzie skazany na czas do 3 lat pozbawienia wolności i będzie mu wymierzona grzywna; przy czym okrucieństwo jest tutaj rozumiane jako każde świadome zachowanie, które może skłonić kobietę do popełnienia samobójstwa, spowodować u niej poważne uszkodzenia ciała czy zagrożenie życia, uszkodzenie kończyn czy zdrowia (tak psychicznego jak fizycznego) czy ustawy o ochronie kobiet przed przemocą domową (the Protection of Women from Domestic Violence Act 2005).
Zmiany zaszły również w definicji przestępstwa handlu ludźmi (art.370 IPC) i obecnie przepis obejmuje szerszy zakres niż jego poprzednia wersja jeszcze z 1861 roku. Zakres obejmuje każdego, kto werbuje, transportuje, przewozi morzem, transferuje lub odbiera osobę używając określonych metod(włączając w to groźby, użycie siły, przymusu, oszustwo, podstęp, uprowadzenie, nadużycie władzy, lub korzyść majątkową) w celu wykorzystywania. Przy czym wykorzystywanie nie jest zdefiniowane, zawiera się w nim każdy akt fizycznego, w tym każdej formy seksualnego wykorzystania, niewolnictwo, praktyki podobne do niewolnictwa, przymusową pracę, lub przymusowy przeszczep organów. Kara oscyluje wokół 7 do 10 lat bezwzględnego pozbawienia wolności z grzywną. Kara jest zależna od wieku ofiary, liczby ofiar, kryminalnej przeszłości „handlarza”, ewentualnego stanowiska publicznego, jakie może sprawować trafficker. Rozpoznanie i umiejscowienie potrzeb dla nielegalnego rynku żywym towarem jest niejednokrotnie najbardziej istotne w walce z tym zjawiskiem. Handel ludźmi podobnie jak poprzednie przestępstwo jest również objęty ustawą o zapobieganiu handlu ludźmi (Immoral Trafficking Prevention Act), która penalizuje tę zbrodnię w granicach od 7 lat do dożywotniego pozbawienia wolności.
Trzeba jednak przyznać, że realna wartość tych regulacji zostanie osiągnięta dopiero wtedy, gdy staną się narzędziem w rękach pokrzywdzonych, których większość, póki co, obawia się stygmatyzacji przybierającej w Indiach wciąż bardzo intensywny wymiar. Wobec nieskuteczności swojej polityki rząd Narendy Modiego podjął się środków o wymiarze społecznym, uwzględniając, że przy przestępstwie o charakterze seksualnym i jego prewencji decydującą rolę odgrywa czynnik ludzki, a więc osoba, z którą ofiara ma pierwszy kontakt, do tej pory byli to w Indiach prawie wyłącznie funkcjonariusze, wkrótce mają być i funkcjonariuszki.
Dla porównania Uttar Pradesh ma 2,586 kobiet w policji, co stanowi jedynie 1.49% całego personelu – 173,341 osób. Lepszą reprezentację kobiet mają stany Tamilnadu, Maharasztry czy Chhattisgarh, gdzie odsetek kobiet w policji oscyluje wokół 10-15%.W samym Delhi policjantki stanowią 7.13% personelu policyjnego. Oświadczenie rządu w sprawie zwiększenia liczby policjantek mówi o osiągnięciu reprezentacji na poziomie 33% na wszystkich zjednoczonych terytoriach(7), w tym Delhi oraz o tym, że decyzja będzie stosowana do prowadzonej w przyszłości rekrutacji na szczeble stanowisk od konstabla do podinspektora. Jak podkreślał sam premier, wielką nadzieją rządu jest uczynić służby policyjne w Indiach bardziej wrażliwe pod względem genderowym , a tym samym bardziej skuteczne.
„Ma to również na celu odbudować pewność wśród kobiet i umożliwić im dotarcie do policji bez wahania w celu otrzymania ochrony i pomocy, wtedy kiedy jest to najbardziej pożądane”.
Indyjscy działacze HR od wielu lat zwracali uwagę na to, że zachowanie zdominowanych przez mężczyzn służb w Indiach odstrasza wiele kobiet od zgłaszania skarg i zawiadomień.
Na problemy społeczne, z jakimi borykają się współczesne Indie zaczęło też niespodziewanie reagować kino i to wcale niezagraniczne, lecz stworzone w samym sercu Bollywoodu – Bombaju. Doskonałym przykładem jest mający swoją premierę w Indiach rok temu, a w Polsce 30 stycznia tego roku film Nieustraszona (The Mardaari).Produkcja ta w zupełnym razie nie przypomina tego, z czego do tej pory było znane (a przez niektórych szczerze nienawidzone) indyjskie kino, czyli skomplikowane choreografie taneczne, belly dance, mnóstwo kolorowych strojów no i standardowa para zakochanych do „zjedzenia na koniec”. Nie ma w niej też miejsca na monologi egzystencjalne bohaterów trwające przy dobrej woli reżysera nawet do kilkunastu minut w stylu filmu „Czasem Słońce, czasem deszcz” z przemową Amitabha Bachchana . Nie jest to też film dokumentalny, choć wymowa przypomina nieco produkcje watchdocowe .O czym zatem jest Nieustraszona? Najłatwiej powiedzieć, że o wszystkim co stanowiło do tej pory tabu w Indiach, koncentrując się na problemie już nie tyle szczególnie spotykanym w samych Indiach, lecz na całym świecie-handlu ludźmi (human traffickng).
Bohaterką filmu jest Shivani Shivaji Roy, policjantka z wydziału kryminalnego policji w Bombaju, która wypowiada walkę szefowi kryminalnej organizacji handlującej dziećmi, po tym, jak porwana i wywieziona z miasta zostaje jej przybrana córka Pyari. Rolę główną zagrała Rani Mukerji, pięciokrotna zdobywczyni „bollywodzkiego Oscara” Nagrody Filmfare Power dla Najlepszej Aktorki. Nie brakuje mu też polskiego akcentu, gdyż za zdjęcia do filmu odpowiedzialny był Polak – Artur Żurawski.
Nie zdradzając szczegółów, film mocno akcentuje potrzebę ciągłej walki ze zjawiskiem handlu ludźmi, ale przede wszystkim, co podkreślała sama odtwórczyni wyzwala siłę i energię w indyjskim społeczeństwie, którego nowe pokolenie nie może już dłużej tkwić w przerysowanym świecie przydługich musicali, zamykając oczy na rzeczywistość. Społeczny wydźwięk potęguje apel Mukerji do swoich rodaczek o doskonalenie swych umiejętności zarówno naukowych jak i fizycznych np. stosowanie Krav Magi jako formy samoobrony. Sama postać Shivani jest też tak naprawdę pozlepiana z różnych prawdziwych historii policjantek Indii poświęcających się na co dzień swojej służbie i szeroko pojętemu przeciwdziałaniu przemocy wobec kobiet. Rani Mukerji wystąpiła u boku niektórych z nich, śpiewając narodowy hymn Indii.
Reżyser „Nieustraszonej” Pradeep Sarkar, którego pomysłem była również wspólna dedykacja hymnu wszystkim kobietom Indii, tak wspominał swoje przeżycia:
„Kręcenie hymnu z członkiniami indyjskich sił policyjnych i Rani było bardzo przyjemnym doświadczeniem. Sam hymn wywołuje dreszcze, a co więcej moc tych wspaniałych bohaterek naszego kraju śpiewających go wspólnie razem powoduje, że jako mężczyzna stoisz dumnie i salutujesz na cześć prawdziwej bogini Szakti uosobionej we wszystkich tych nieustraszonych kobietach Indii”.
*Szakti-według mitologii indyjskiej Wielka Bogini, symbolizuje moc, natchnienie, charyzmę
Nieustraszoną można oglądać w kinach studyjnych, a w kwietniu również w Kinie Luna w Warszawie.
Ya Devi Sarvabhuteshu
Niech będzie pozdrowiona wszechobecna Bogini
Shakti Rupena Samsthita
Ucieleśnienie Mocy
Ya Devi Sarvabhuteshu
Bogini,która jest w nas
Shaanti Rupena Samsthita
Jako ucieleśnienie Pokoju
Aaj Se Ab Se
Od dzisiaj i od teraz
Aan Meri Main Tumko Na Chhune Dungi
Nie pozwolę Ci się zranić
Jaan Ko Chaahe Chhalni Kar Do
Nawet jeśli zniszczysz moje ciało
Maan Ko Na Chhune Dungi
Nie pozwolę Ci zniszczyć mojej dumy
Aaj Se Ab Se
Od dzisiaj I od teraz
Aan Meri Main Tumko Na Chhune Dungi
Nie pozwolę Ci się zranić
Jaan Ko Chaahe Chhalni Kar Do
Nawet jeśli zniszczysz moje ciało
Maan Ko Na Chhune Dungi
Nie pozowolę Ci zniszczyć mojej dumy
Chhu Ke Dekho Dil Mera
Jeśli spróbujesz poruszyć moje serce
Tumhe Dil Mein Apne Bhar Lungi
Zatrzymam Cię w nim
Par Chhed Ke Dekho Tum Mujhko
Ale jeśli będziesz się mną bawić i molestować
Main Tumko Nahi Chhodungi
Nie zostawię Cię
(Sięgnę po swoją zemstę)(x3)
Skirtein Saadi Raat Dopehari
Nosząc spódnice czy Sari (tradycyjny strój Hindusek)czy to nocą czy popołudniem
Darr Darr Ke Nahi Chalungi
Nie będę chodziła ze strachem
Candle Jala Ke Sandal Dikha Ke
Z płonącą świecą pokazując moje sandały
Mar Mar Ke Nahi Chalungi
Nie będę się bała wychodzić
Jis Duniya Mein Maa Behne
W świecie, w którym imiona, matki i córki
Rishte Nahi Hain Gaali Hain
Nie są już krewnymi,ale są wykorzystywane jak rzeczy
Uss Duniya Se Maryada Ke Rishte Saare Todungi
W takim świecie złamię wszelkie zasady
Nazar Badal Ke Dekho Toh
Jeśli zmienisz swoje spojrzenie I spojrzysz na mnie z miłością i szacunkiem
Main Nazar Nahi Lagne Dungi
Wtedy ocalę Cię przed każdym „złym okiem”
Par Chhed Ke Dekho Tum Mujhko
Ale jeśli będziesz się mną bawił
Main Tumko Nahi Chhodungi(x3)
Nie zostawię Cię
Ya Devi Sarvabhuteshu
Śpiewam do Bogini,która jest wszechobecnaa
Shakti Rupena Samsthita
Jako ucieleśnienie mocy
Ya Devi Sarvabhuteshu
Do Bogini,która jest wszechobena
Shaanti Rupena Samsthita
Jako ucieleśnienie pokoju
Namastasyai Namastasyai Namastasyai Namo Namah (x2)
Niech Będzie pozdrowiona!
Alicja Serafin