Feminizm a mechanika kwantowa w nowym materializmie

Fizyka jest kobietą!
Feminizm a mechanika kwantowa w nowym materializmie

Seminarium Feministyczny nowy materializm
27 kwietnia 2015, UW, Instytut Filozofii, sala 4

„Materia odczuwa, mówi, cierpi, pożąda, tęskni i pamięta” [1] – jak się odnosi do tego typu stwierdzeń fizyk kwantowy? Karen Barad jest z wykształcenia fizykiem teoretycznym, lecz jej obecna kariera jest skoncentrowana na nowej teorii w filozofii współczesnej: feministycznym nowym materializmie. „Materia urzeczywistnia czasoprzestrzeń – czasoprzestrzeń jest zmaterializowana” – pojęcia zaczerpnięte z mechaniki kwantowej takie, jak materia, czasoprzestrzeń, dyfrakcja, stany splątane, kot Schroedingera, czy demon Laplace’a są typowymi określeniami w słowniku Karen Barad, kiedy opowiada o nowym materializmie. Zrozumienie podstawowych idei kryjących się w skomplikowanych równaniach mechaniki kwantowej jest niezbędne do zgłębienia teorii wiążących fizykę kwantową z nowym materializmem, przedstawianych przez tę myślicielkę, oraz aby przekładać jej postulaty na koncepcje feminizmu w kontekście lokalnym, to znaczy w kontekście krajobrazu polskiej polityki.
Seminarium zaplanowane jest w dwóch częściach. Pierwsza część dotyczyć będzie wyjaśnienia najważniejszych pojęć z zakresu mechaniki kwantowej używanych przez Karen Barad. Skupimy się na przejrzystym i przystępnym wyjaśnieniu teorii kwantowych bez odnoszenia się do równań matematycznych. W drugiej części zajęć będziemy analizować teksty Karen Barad pod kątem znaczenia poznanych koncepcji naukowych w kontekście feministycznego nowego materializmu. Co autorka ma na myśli przenosząc konkretne pojęcia z fizyki na filozofię? Jak idee mechaniki kwantowej można przetłumaczyć na humanistykę, psychologię i politykę? Jak powiązać definicje czasu(przeszłości, teraźniejszości, przyszłości), przestrzeni, otoczenia (warunków brzegowych), zaczerpniętych z fizyki, z tymi obecnymi w nowym materializmie? Jak możemy interpretować splątanie tych pojęć z punktu widzenia feminizmu? Te i inne problemy poruszone będą w trakcie zajęć w atmosferze otwartej dyskusji między uczestnikami.

[1] R. Dolphijn, I. Van der Tuin New Materialism: Interviews & Cartographies [2012], Open Humanities Press, Michingan Publishing

Oliwia Szklarczyk – postdoctoral fellow w ETH w Zurichu. Pracuje w Department of Information Technology and Electrical Engineering.

Osoby zainteresowane udziałem w zajęciach prosimy o kontakt mailowy: newmaterialisms.pl@gmail.com