Staśko: Sprawca przemocy to nie potwór. Czasem to osoba, którą kochasz

Maja Staśko – krytyczka literacka


Kilka dni temu skontaktowała się ze mną dziewczyna. Napisała, że przed chwilą molestował ją ojciec jej chłopaka, z którym mieszka. Chłopak był w pracy. Schowała się w pokoju siostry swojego chłopaka, ale nie opowiedziała jej o tym, co ją spotkało – siostra ma tylko 13 lat, a przecież chodziło o jej ojca.

Dziewczyna pisała do mnie z tego pokoju. Czuła się brudna, chciała wziąć prysznic – ale bała się, że on tam wejdzie, bo zamek w drzwiach od łazienki łatwo było otworzyć, wystarczyła agrafka. Nie wiedziała, czy powiedzieć chłopakowi i jego matce. Jak wtedy będzie wyglądać jej życie w tym domu? Ale jeśli nie powie, a on zrobi to samo swojej córce? Albo innej kobiecie?

Po chwili mężczyzna wszedł do pokoju córki i spoglądał dziewczynie przez ramię w telefon. Pisała do mnie, wyrazy były coraz mniej zrozumiałe, pisała szybko, może zmniejszyła jasność, żeby nie mógł widzieć, co pisze. W końcu na chwilę zniknęła na Instagramie. Poszedł na spacer. Wzięła prysznic, ale wciąż czuła się brudna. Odliczała minuty do powrotu swojego chłopaka do domu. W tym czasie cały czas pisała ze mną.

W końcu przestała być dostępna na Instagramie – wrócił jej chłopak. Powiedziała mu. Postanowili, że się wyprowadzą. Bała się jutrzejszego poranka – powiedzieć „dzień dobry” ojcu? Jak zjeść śniadanie w jego obecności? A jeśli znowu będzie próbował?

Są osoby, dla których „pokój” oznacza „przemoc”. Które boją się wracać do mieszkania, bo czeka tam na nie oprawca. Które proszą, by razem z nimi w pokoju jak najdłużej siedziała przyjaciółka albo siostra – i mają nadzieję, że dzięki temu ojciec, ojczym, brat albo ksiądz tego dnia ich nie zgwałci. Które zamyka się w pokoju i nie pozwala im wyjść – bo mogłyby opowiedzieć o przemocy albo poszukać wsparcia. Często się na to nie decydują, bo są uzależnione finansowo albo emocjonalnie od sprawcy.

Gwałciciel to rzadko obcy nożownik wyskakujący zza krzaków. To najczęściej osoba, którą znamy – partner, były partner, ojciec chłopaka, ksiądz. Sprawca przemocy to nie potwór. Czasem to osoba, którą kochasz.

55% gwałtów odbywa się w mieszaniu (1). To się dzieje codziennie –  tuż za ścianą, we własnym pokoju. Może to twoi sąsiedzi. Może siostra. Może kobieta, którą minęłaś na ulicy.

Może to ja.

Może to ty.

Nie chcę takiego pokoju. Nie chcę pokoju, który oznacza przemoc, gwałt albo wyzysk. Nie chcę pokoju, który kobiety muszą sprzątać, w którym muszą gotować, prać, zmieniać pieluchy – i nie dostają za swoją pracę wynagrodzenia. Nie chcę pokoju, który pozwala zamykać przemoc wobec kobiet i dzieci w czterech ścianach.

Chcę własnego pokoju dla każdej osoby – takiego, w którym może wypoczywać, nie tylko pracować. Chcę własnego pokoju dla każdej osoby – takiego, w którym może czuć się bezpiecznie.

Chcę pokoju na świecie. Nie proszę o niego. Nie liczę na łaskę rządzących. Ja go żądam. Już, teraz.


(1) Przełamać tabu – prawa ofiar przemocy seksualnej – Raport Fundacji STER


[Apel o pokój na świecie, który pojawił się na Interwale Pokoju stworzonym przez Martę Jalowską podczas Festiwalu Malta]

design & theme: www.bazingadesigns.com