Staśko: Przemoc seksualna to nie clickbait

Maja Staśko – krytyczka literacka

Właściwie zwykła wiadomość: powstaje nowy portal, a w nim publicyści. Może jej towarzyszyć ekscytacja, może zaciekawienie, a może znudzenie. Albo opublikowany zostaje nowy tekst na portalu kulturalnym czy w tygodniku katolickim. Mogą być pochwały i hejt.

fot. Jacek Grymuza

A może być uczucie bezsilności, opuszczenia i upokorzenia. To perspektywa skrzywdzonych osób, które widzą informację o nowym serwisie, REO. Serwisie, do którego został zaproszony opisany przez nich sprawca przemocy, Jakub Dymek. Dwa dni później widzą publikację jego nowego tekstu w „Dwutygodniku”. A kilka dni później jego artykuł w „Tygodniku Powszechnym”.

Większość kobiet była molestowana. To nie jest coś, co „się przytrafia” samo z siebie, jak opisywała to Agata Bielik-Robson. Molestują konkretni sprawcy. Skrzywdzone osoby już wiedzą, że gdy ujawnią sprawców, będą widziały swoje zdjęcia na plotkarskich portalach z upokarzającym komentarzem. Że czeka ich wielomiesięczna jatka pełna zarzutów i oskarżeń totalnie niezwiązanych ze sprawą. Że będą w mediach czytały bzdury o swoim życiu prywatnym, zdrowiu psychicznym i dzieciństwie. Że będą winne linczu, końca flirtu i końca wolności seksualnej oraz wolności słowa. Że uznani ludzie, m.in. związani z „Dwutygodnikiem” i „Tygodnikiem Powszechnym”, napiszą list w obronie „standardów demokratycznych”, w którym okaże się, że ujawnienie sprawców przemocy jest niedemokratyczne. Będą czytały o nieskalanym życiu i obiecującej karierze swoich oprawców. Będą ich oglądały w telewizji jako „skandalistów”. Będą czytały ich artykuły o „problemach społecznych”. Będą nieustannie krytykowane: jeśli będą milczały, na pewno coś ukrywają; jeśli wypowiadają się w mediach, chcą zrobić karierę.

A wszystko to tylko dlatego, że odważyły się powiedzieć, że ktoś je skrzywdził.

Przeczytają też, że ich słowa to „pech” dla sprawcy. Że ich sprawa jest „prywatną zeszłoroczną historią”, „jałowym polskim sporem”, gdzieś między sporami PiS-u z opozycją i Dody ze Steczkowską, a nie największą światową debatą. Że można ją po prostu olać:

„- Nie wchodząc w prywatną zeszłoroczną historię z Codziennikiem Feministycznym, zauważę tylko, że po zarzutach gwałt nagle nic nie zostało, w tym np. jakiekolwiek zgłoszenie przestępstwa, zaś niewątpliwie pechem jego było, że wymieniano go jednym tchem w liczbie mnogiej z redaktorem „Gazety Wyborczej” usuniętym potem z redakcji z powodu mobbowania, stąd przylepienie się do niego cudzego grzechu – wyjaśnia Paweł Sito. – U nas zajmuje się śledzeniem światowych, największych debat, bo te interesują nas znacznie bardziej niż jałowe polskie spory miedzy PiS a opozycją, bądź między Dodą a Steczkowską – dodaje.”

Skrzywdzone dowiedzą się więc też, że postępowanie przygotowawcze, w którym od miesięcy biorą udział, nie istnieje. Godziny w prokuraturze i na policji, godziny konsultacji z prawnikami nie istnieją. Ale za to istnieje nowy portal, w którym przemocowiec może się wreszcie promować. I dwa czasopisma, które z powrotem przyjmują przemocowca na swoje łamy. 

Paweł Sito zwyczajnie kłamie. Oczywiście, że postępowanie się toczy, bo gwałt od 2014 r. jest ścigany z urzędu.

Sprawy o przemoc seksualną trwają często latami, są niewidoczne, długie i bardzo męczące. Z perspektywy karierowiczów, wielkich publikacji i autopromocji rzeczywiście nie istnieją – nie dają natychmiastowego zysku i łatwego poklasku, wymagają godzin zeznań, wiele stresów i wysiłku. Toczą się – w teorii – w imię sprawiedliwości i poczucia bezpieczeństwa skrzywdzonych, a nie kariery i pozycji kilku uprzywilejowanych typów.

Z tej perspektywy sprawa przemocy seksualnej może się sprzedać wyłącznie jako medialny smaczek – i dopiero wtedy staje się ciekawa. Publikując informację o współpracy Dymka dzień przed informacją o nowym portalu, portal zrobił sobie świetną reklamę – gdyby nie to, nikt by o nim nie usłyszał. „Dwutygodnik” i „Tygodnik Powszechny” kilka dni później wykorzystały sprzyjający moment. Dzięki tym portalom molestujący staje się nieprzejednanym „skandalistą”, a poza tym to świetnym ekspertem. A witryna na przemocy seksualnej buduje sobie strategię marketingową – kosztem poczucia bezpieczeństwa kobiet.

Wśród zapowiadanych współpracowników portalu pojawia się także Witold Jurasz, mężczyzna, który w „Skandalistach” z uznaniem wypowiadał się o rzeczonym „skandaliście”: „Jakub Dymek to playboy – ale to żaden grzech”. Okazuje się, że napastowanie seksualne to „żaden grzech”, wręcz przeciwnie: to zachowanie godne prawdziwego donżuana. Na Facebooku Jurasz pisał też, że skrzywdzone chciały sobie zrobić na sprawie karierę.

Cóż, jedyna kariera, która tutaj powstaje, to kariera Jakuba Dymka.

Jakub Dymek przyznał się do seksistowskich zachowań i molestowania. Zarówno w wywiadzie dla Onetu, jak i w „Skandalistach”. Ale najwyraźniej to dla REO, „Dwutygodnika” i „Tygodnika Powszechnego” nic takiego, widocznie przemoc wobec kobiet to nie światowy „problem społeczny”. Napastowanie seksualne wciąż jest powszechnie akceptowane i normalizowane, a mainstreamowe media traktują je nie jako problem do rozwiązania, tylko przyciągający clickbait albo nieistotną kwestię do przemilczenia. REO, „Dwutygodnik” i „Tygodnik Powszechny” promują przemocowca.

Gdyby takim skandalem jak sposób ubierania się skrzywdzonej albo koniec kariery przemocowca było powszechne molestowanie seksualne, można by wreszcie zacząć z nim walczyć. Gdyby tak wspierano skrzywdzone, jak chroni się sprawców przemocy seksualnej, żyłybyśmy w bezpiecznym świecie. Perspektywa skrzywdzonych kobiet nikogo nie obchodzi, kiedy w grę wchodzi kariera i popularność. Sprawca przemocy miał „pecha”, a nie kobiety, które były przez niego wykorzystywane. To obrzydliwa manipulacja, która służy uciszaniu kobiet i odbieraniu im jakiejkolwiek sprawczości.

Zresztą, podobnie przemocowe stanowisko ma Paweł Sito w kwestii aborcji – redaktorki numeru „Wysokich Obcasów” z Aborcyjnym Dream Teamem na okładce nazwał na Facebooku „k…” i „p…”.

REO reklamuje się hasłami „energia, klimat, rewolucja”. Rewolucja, która polega na dyskredytowaniu skrzywdzonych i promowaniu seksistów i molestujących, to żadna rewolucja. To nasza codzienność. I trzeba ją zmienić. Nie chcę już więcej czytać tekstów przemocowców o problemach społecznych i świecie: to oni są problemem społecznym w tym świecie, razem ze wspierającymi ich mediami. I to właśnie #MeToo jest największą światową debatą, która wreszcie może zatrzymać przerażającą bezkarność sprawców.

design & theme: www.bazingadesigns.com