Sontowska: Historia pewnego projektu

O tym, jak został przyjęty pomysł filmików dotyczących przedstawiania kobiet w grach komputerowych (podpowiedź: źle).

anita_sarkeesian_tedxwomen

Anita Sarkeesian jest feministyczną krytyczką mediów oraz twórczynią videobloga Feminist Frequency, w którym analizuje sposób prezentowania kobiet w mediach, oraz serii filmów Tropes vs. Women, w których koncentruje się na omówieniu najczęstszych stereotypowych przedstawień kobiet w filmach. Po zakończeniu tej serii, 17 maja 2012 roku, Sarkeesian zapowiedziała zbiórkę pieniędzy w serwisie Kickstarter na projekt Tropes vs. Women in Video Games, którego celem było stworzenie pięcioodcinkowej serii przedstawiającej i omawiającej najczęstsze stereotypowe wizerunki kobiecych postaci w grach video.

Projekt wywołał ogromną ilość negatywnych komentarzy, w tym kierowane do autorki groźby śmierci i gwałtu, rasistowskie i antysemickie obelgi oraz wyzwiska. Oprócz tego zamieszczano w sieci pornograficzne fotomontaże jej zdjęć, przesyłano jej pornograficzne obrazki, udostępniono jej dane osobowe, włamywano się na jej strony internetowe, a pewien młody mężczyzna stworzył interaktywną grę, w której można wirtualnie pobić autorkę projektu, zdewastowano dotyczące jej hasło na wikipedii: zastąpiono jej zdjęcie pornograficznym obrazkiem, a w treści zmieniono na obelżywe. Mimo, że niemal każda graczka spotyka się na co dzień z agresją w sieci z powodu swojej płci, jak podaje Fat, Ugly or Slutty, w tym przypadku miało  to ekstremalne natężenie.

Sarkeesian udostępniła na swojej stronie wiele przykładów takich ataków (co jest nietypowe: większość ofiar napaści nie ujawnia tego typu napastowania – Sarkeesian natomiast oprócz udokumentowania ataków wystąpiła także w kilku programach na temat przemocy w sieci). Równoległa nagonka na inicjatorkę projektu i artykuły w mediach na temat cybermobbingu spowodowały upowszechnienie projektu. Dzięki temu projekt został nie tylko sfinansowany, ale zebrane pieniądze wielokrotnie przekroczyły planowaną kwotę: zamiast oczekiwanych 6000$, udało się zebrać 158922$! W związku z tym, zamiast planowanych 5 odcinków Tropes vs Women in Video games zostanie przygotowanych 12. Będą to:

  • Damsel in Distress – Video #1 (Damulka w opresji)
  • The Fighting F#@k Toy – Video #2 (Walcząca sex-zabawka)
  • The Sexy Sidekick – Video #3 (Seksowna przydupaska)
  • The Sexy Villainess – Video #4 (Seksowna nikczemniczka)
  • Background Decoration – Video #5 (Dekoracja w tle)
  • Voodoo Priestess/Tribal Sorceress – Video #6 (Kapłanka Voodoo / Szamanka)
  • Women as Reward – Video #7 (Kobiety jako nagroda)
  • Mrs. Male Character – Video #8 (Pani Facet)
  • Unattractive Equals Evil – Video #9 (Nieładna czyli zła)
  • Man with Boobs – Video #10 (Facet z cyckami)
  • Positive Female Characters! – Video #11 (Pozytywne postaci kobiece)
  • Video #12 – Top 10 Most Common Defenses of Sexism in Games (10 najczęstszych sposobów obrony seksizmu w grach)

Podczas konferencji TEDxWomen Anita Sarkeesian przedstawia metodyczne szykany, nękanie i cybermobbing, jakich doświadczyła, a które przez sprawców postrzegane były jako rodzaj gry on-line. Komentarze do filmiku dotyczącego mizoginii w sieci zostały zablokowane przez twórców TEDxWomen z powodu licznych wypowiedzi o podłożu seksistowskim i propagujących nienawiść do kobiet. Do poprzednich obelg dołożono oskarżenia o to, że Anita Sarkeesian wyłudziła pieniądze od osób, które wsparły projekt (trudno ustalić, na czym dokładnie polega ten zarzut, skoro wpłaty na Kickstarter były całkowicie dobrowolne; dodatkowym zarzutem było to, że pierwszy filmik miał pewne opóźnienie – co w przypadku projektów finansowanych przez Kickstartera często się zdarza).

7 marca 2013 roku ukazał się pierwszy filmik z cyklu (a w zasadzie pierwsza część filmiku), zatytułowany Damsel in Distress (Damulka w opresji). Sarkeesian przytacza przykłady, w jaki sposób ten motyw jest wykorzystywany, jakie są jego odmiany i podobieństwa. Jednym z bardziej brutalnych przykładów jest seria Double Dragon, której każda edycja od 1987 do 2012 roku rozpoczynała się sekwencją: kop w brzuch kobiecej postaci, przerzucenie jej przez ramię i uprowadzenie – tylko po to, by główny bohater miał dowolną motywację.

Głównymi bohaterkami tego odcinka są księżniczki Peach i Zelda:


Niewykorzystane screeny z innych gier można zobaczyć tutaj.

Feminist Frequency  – seria filmów video Anity Sarkeesian na temat reprezentacji i sposobu przedstawiania kobiet w popkulturze.

Kickstarter  – powstały w 2009 roku amerykański serwis, dzięki któremu można zebrać pieniądze na ufundowanie własnego twórczego projektu (gry, filmy, muzyka, design itd.).

Fat, Ugly or Slutty  – „Gruba, brzydka lub dziwka” – czyli standardowe obelgi, z którymi spotykają się graczki. Strona dokumentuje seksistowskie wypowiedzi, jednocześnie wyśmiewając je jako powtarzalne czy głupie.

TED  to coroczna konferencja pod hasłem Ideas Worth Spreading (Idee warte rozpowszechniania), podczas której zaproszeni mówcy w ciągu 18 minut przedstawiają interesujące zagadnienia (nazwa powstała od akronimu Technology, Education, Design). Każde przemówienie jest udostępniane w sieci. TEDx to lokalne wydarzenia o podobnej strukturze.  TEDxWomen odbyło się w Washington, DC w dniach 30 listopada – 1 grudnia 2012r.

Aleksandra Sontowska

*Redaktorka i feministka. Interesuje się grami fabularnymi oraz pisze o równościowych i zaangażowanych społecznie grach na blogu nakedfemalegiant.pl, gdzie pierwotnie ukazał się powyższy tekst.

design & theme: www.bazingadesigns.com