Burka Avenger – nowa bohaterka Pakistanu
Od teraz do panteonu superbohaterek dołącza pakistańska odpowiedniczka Wonder Woman i Supergirl – taka, która pokazuje dużo mniej ciała.
Poznajcie Burka Avenger (Mścicielkę w Burce): za dnia dobrze ułożona nauczycielka, nocami ujawnia sekretne umiejętności sztuk walki. Kryjąc się za powiewającą czarną burką walczy z lokalnymi bandytami chcącymi zamknąć żeńską szkołę, w której pracuje.
Niestety, w realnym świecie z tą bitwą Pakistańczycy i Pakistanki są aż nazbyt zaznajomieni/one. Sprzeciwiając się kobiecej edukacji, Talibowie wysadzili w powietrze setki szkół oraz atakowali aktywistów/ki na północnym zachodzie Pakistanu. Światowe potępienie ściągnęli na siebie ostatniej jesieni, kiedy podczas nieudanej próby zabójstwa postrzelili w głowę piętnastoletnią szkolną aktywistkę, Malale Yousafzai.
Akcja kreskówki wyświetlanej przez stację Geo TV jest bardziej beztroska. Nieudolni złoczyńcy wywołują więcej śmiechu niż strachu i nie dają rady Burce, bez wątpienia pierwszej południowo-azjatyckiej ninji dzierżącej książki i długopisy jako broń.
Pomysłodawcą bajki jest jedna z największych gwiazd popu, Aaron Haroon Rashid – znany po prostu jako Haaron. Chciał on za pomocą swojego projektu podkreślić znaczenie edukacji dziewczynek, a przy okazji nauczyć dzieci innych lekcji, np. jak chronić środowisko czy nie dyskryminować innych. To ostatnie jest konieczne w kraju nagminnie doświadczającym ataków islamistów na mniejszości religijne.
„Każdy z odcinków skupia się na morale, wysyłającym dzieciom społeczny przekaz“ – mówi Rashid w pierwszym wywiadzie dla The Associated Press – „Zawiera się to w dawce rozrywki, śmiechu, akcji i przygody“.
Decyzja o ubraniu superbohaterki w czarną burkę (zakrywającą całe ciało szatę, powszechnie noszoną przez konserwatywne wyznawczynie islamu w Pakistanie i Afganistanie) może zadziwiać, bo strój kojarzy się z symbolem opresji. W końcu, gdy Talibowie przejęli kontrolę nad Afganistanem w 1990 roku, zmuszali kobiety do jej noszenia. Wersja z kreskówki odkrywa tylko oczy i palce, chociaż ma bardziej elegancki, stylizowany na ninja wygląd niż nieporęczna tradycyjna burka. Rashid, który z pewnością nie jest radykalnym islamistą, mówi, że użył burki by nadać kreskówce lokalny wymiar. „To nie znak opresji. Ona wkłada burkę do ukrycia tożsamości, jak inne superbohaterki.“, tłumaczy – „Z racji tego, że jest kobietą, mogliśmy ubrać ją jak Catwoman albo Wonder Woman, ale to prawdopodobnie nie przyjęłoby się w Pakistanie.“
Akcja toczy się w Halwapur, fikcyjnym mieście schowanym między wysokimi górami a zielonymi dolinami północnego Pakistanu. Prawdziwe imię bohaterki brzmi Jiya. Jej ojczym Kabbadi Jan nauczył ją ciosów karate do pokonywania wrogów. Poza wcielaniem się nocą w tajemniczą postać, Jiya nie nosi konserwatywnego czarnego stroju, ani nawet chusty na głowie. Największymi złoczyńcami w miasteczku są Vadero Pajero, łysiejący skorumpowany policjant noszący złoty medalion w kształcie dolara oraz Baba Bandook, nikczemny magik z gęstą czarną brodą i wąsami, przypominający talibańskiego dowódcę. Pomiędzy dobrem a złem rozdarte są główne postaci dziecięce: Ashu, jej brat bliźniak, Immu oraz ich przyjaciel Mooli, kochający ponad wszystko podjadanie rzodkiewek w towarzystwie swojej małej kozy Golu.
W pierwszym odcinku Bandook buduje robota w celu przejęcia władzy nad największymi miastami świata: Londynem, Nowym Jorkiem, Paryżem. Kiedy przedstawia podstępny plan, śmiejąc się przy tym złowieszczo, jeden z jego sługów wtrąca się „Ale jak zdobędziemy wizy do tych wszystkich miejsc?“ – trafne odniesienie do rzeczywistych trudności spotykających mieszkanki i mieszkańców Pakistanu.
Grupa sierot, mogących oglądać prapremierę w domu dziecka na przedmieściach Islamabadu, śmiała się i wiwatowała na widok Burka Avenger miażdżącej swoich wrogów. Dziesięcioletnia Samia Naeem komentuje: „Polubiłam wojującą bohaterkę, bo uratowała życie dzieciom, zmotywowała je do nauki i chodzenia do szkoły“.
Rashid ufundował większość programu z własnych środków, otrzymał także dotację od anonimowego darczyńcy. W procesie powstawania kreskówki dużą rolę odegrało muzyczne tło Haarona. Każdy z dotychczas ukończonych odcinków zawiera piosenki napisane i wykonane osobiście przez niego, a także przy współudziale innych dużych gwiazd rocka, takich jak Ali Azmat i Ali Zafar. Równocześnie z emisją kreskówki ukażą się specjalny album z utworami i gra Burka Avenger na iPhone’a.
W jednym z klipów Rashid i lokalny raper Adil Omar wychwalają Burka Avenger, stojąc na tle kilku kolorowo udekorowanych pakistańskich ciężarówek: „Nie zadzieraj z panią w czerni, kiedy atakuje“.
Tłumaczenie Aleksandra Kamińska
